Wina ekologiczne
Co to jest wino ekologiczne?W tym terminie mieszczą się różne typy win, które możemy określić jako: wina organiczne, biodynamiczne, naturalne czy pochodzące ze zrównoważonej uprawy. W zależności od kraju są różne typy certyfikacji tych rodzajów wina. Plantator winorośli bądź producent wina jest zobowiązany zastosować się do wytycznych oraz przejść cały proces weryfikacji. Wszystko po to, aby jego wina uzyskały status EKO, czyli zdobyły certyfikat. Samo napisanie na etykiecie EKO, BIO lub wino ekologiczne nie oznacza, że takie właśnie jest, warto sprawdzać czy producent w ogóle ma taki certyfikat i jeśli tak to skąd. Czasami na etykietach win można znaleźć informacje o tym, że wino powstało w procesie produkcji, w którym emisja CO2 została ograniczona. To również ważna informacja ponieważ ograniczenie procesu emisji dwutlenku węgla wraz z jego oddawaniem podczas fotosyntezy winogron daje środowisku wiele dobrego. Takie wino również nazwać można EKO. |  |
 | Czy wina ekologiczne smakują inaczej niż konwencjonalne?Zdefiniowanie wina jako ekologiczne oznacza określenie sposobu produkcji, a nie smak. Na smak wina wpływają czynniki takie jak warunki glebowe, klimatyczne, szczep winorośli i doświadczenie winiarza. To czy posiada on EKO certyfikat, czy nie, nie wyznacza smaku wina. Dlatego, jeżeli ktoś bał się spróbować win ekologicznych, organicznych, biodynamicznych czy naturalnych z powodu tego, że inaczej smakują – nie ma się czego bać. Ile kosztuje wino ekologiczne?Cena wina zależy od wielu czynników: zaczynając od sposobu uprawy winogron, przez sposób produkcji wina oraz butelkowanie przez czas leżakowania aż po transport. Czynnik EKO również może wpłynąć na ostateczną cenę wina, ponieważ niektóre etapy ekologicznej produkcji wina są bardziej czasochłonne i czasami ryzykowne. Więc bycie EKO podnosi koszty wytworzenia. Jednak nie zawsze jest to bardzo odczuwalne. Wiele win posiadających sprawdzone certyfikaty EKO są w przystępnych cenach. |
Rodzaje win ekologicznych
Nie wystarczy napisać na etykiecie EKO, żeby wino nagle stało się ekologiczne. Nie jest
to więc chwyt marketingowy, lecz troska o środowisko naturalne. Pomimo że „wino ekologiczne” to termin umowny, dla jego rodzajów, które przedstawiamy poniżej, istnieją specjalne certyfikaty i restrykcje prawne określające sposób jego wytworzenia.
Wino organiczne (organic wine)
Nie ma jednego przepisu ogólnoświatowego, który określałby, jakie dokładnie jest wino organiczne. Wiele krajów czy regionów winiarskich ma swoje własne wymaganie, jakie nakładają na winiarzy, aby ci mogli produkować wina organiczne. Jednak można wyszczególnić pewne ogólne kwestie, które są wspólne, a mianowicie:
- Produkcja z ograniczonym użyciem środków chemicznych – czyli takich wytworzonych specjalnie przez człowieka.
Można nazwać to nadrzędną zasadą tworzenia win organicznych. Trunek ten pochodzić musi
z winorośli uprawianych organiczne. W praktyce decyduje to o praktycznie całkowitym wyeliminowaniu sztucznych nawozów czy środków chemicznych chroniących rośliny. Jednak nie rezygnuje się z ochrony szczepów, lecz stosuje się inne metody ochrony jak np.: płodozmian – jest to dopuszczenie do występowania dzikich roślin pomiędzy rzędami winogron. Takie rozwiązanie sprawia, że wrogowie naturalni zwalczają szkodniki, które mogłyby zagrozić owocom.
Oficjalne nazewnictwo win jako organicznych możliwe jest w Europie od 2012 roku. Wcześniej wina organiczne opisywane były na etykietach jako „wino zrobione z organicznie wytworzonych winogron” (made with organically grown grapes). Prawo europejskie określa również dopuszczalne używanie substancji pomagających w procesie powstawania wina. Wymaga się, aby wino posiadało na przykład bardzo niski poziom siarczynów. Organ, jaki
w Europie określa te wymagania to Komisja Europejska. W USA zaś jest to Ministerstwo Rolnictwa.
Jak znaleźć wino organiczne? Szukając odpowiedniego symbolu certyfikatu na etykiecie oraz/lub informacji o sposobie produkcji.
Wina biodynamiczne (biodynamic wine)
Są one „owocem” niejako rolnictwa biodynamicznego, które określił Rudolf Steiner. Austriak twierdził, że gospodarstwo traktować należy jako samowystarczalny (do pewnego stopnia) żywy organizm. Ta myśl określa wszelką produkcję biodynamiczną, w tym również wina. Pomimo że produkcja win biodynamicznych do pewnego momentu może przypominać wytwarzanie win organicznych, jest jednak bardziej złożona. W biodynamice bierze się pod uwagę na przykład fazy księżyca i określa ich wpływ na uprawę roślin. Ochronę winogron prowadzi się naturalnymi nawozami oraz innymi środkami wytworzonymi „wewnątrz gospodarstwa”, czyli w winiarni. Dzięki temu produkcja wina nie wpływa na zanieczyszczenie środowiska.
Jak znaleźć wino biodynamiczne?
Również, jak i w przypadku win organicznych, należy szukać na etykiecie oznaczenia certyfikatu oraz/lub sposobu wytwarzania. Proces weryfikacji uprawy roślin oraz produkcji wina, jaki nakłada organizacja Demeter, jest dwuetapowy:
- Winnica musi otrzymać certyfikowanie biodynamicznej uprawy winogron,
- Następnie może przystąpić do certyfikowania sposobu produkcji.
Wina, których uprawa i produkcja przejdą te dwa etapy, otrzymują certyfikat Demeter
na biodynamiczne wino.
Wina naturalne (natural wine)
Można powiedzieć, że wina biodynamiczne są bardziej naturalne od win organicznych, ponieważ maksymalnie ograniczone jest użycie środków chemicznych. Jednak wina naturalne to kolejny rodzaj win ekologicznych. Pomimo tego, że określenie uprawy winorośli czy produkcji wina nie jest prawnie zdefiniowane przez żadną światową instytucję, to istnieje wiele organizacji, które wydają certyfikaty. Można w uproszczeniu określić, że winiarze produkujący wina naturalne:
- Unikają ingerencji w spontaniczne procesy: wzrost winorośli czy późniejsze etapy tworzenia wina.
- Używają manualnych maszyn do uprawy roślin.
- Unikają stosowania jakichkolwiek substancji podczas produkcji wina.
- Minimalizują bądź unikają zupełnie związków siarki, kwasów oraz cukrów.
- Nie kontrolują temperatury w czasie fermentacji.
Główna myśl naturalnego wytwarzania wina to: produkcja ich za pomocą sił natury,
z minimalną i jedynie konieczną ingerencją człowieka.
Pomimo tego, że jak wspomnieliśmy wyżej, nie ma oficjalnych organizacji czy restrykcji państwowych, które określałyby wytwarzanie wina naturalnego, możemy znaleźć na etykiecie oznaczenie „wino naturalne”.
Wino z ograniczoną emisją CO2 (CO2 – carbon neutral)
Wszyscy ostatnio żyjemy zmianami klimatu. Według naukowców emisja dwutlenku węgla negatywnie wpływa na środowisko naturalne, czego obraz widzimy na co dzień. Topnienie lodowców, zwiększenie temperatur czy gwałtowne zmiany pogodowe. To właśnie dlatego wśród środowiska winiarzy powstały organizacje, które certyfikują producentów, ograniczających emisję CO2 podczas produkcji.
Z biologii wiemy, że drzewa pochłaniają dwutlenek węgla i oddają tlen do atmosfery, tak samo dzieje się, gdy rośnie winorośl. Jednak później w procesie fermentacji (również innych procesów podczas wytwarzania wina), ten dwutlenek uwalnia się do atmosfery. Idealna sytuacja to emitowanie takiej ilości CO2 do atmosfery, jaką winogrona wytworzyły w procesie rozwoju.
Aby otrzymać certyfikat należy wdrożyć trzy zasady:
- Optymalizacja dostaw (podczas transportu również emitujemy gazy),
- Używanie materiałów, które ograniczają emisje CO2
- Datki przekazywane na walkę z globalnym ociepleniem i ograniczeniem emisji dwutlenku węgla.
Te trzy wytyczne mogą doprowadzić winnicę do otrzymania certyfikatu produkcji win
z ograniczoną emisją dwutlenku węgla.
Jeden z certyfikatów, jaki otrzymują wina z ograniczoną emisją CO2 to Carbon Neutral.
Wino ze zrównoważonej produkcji (sustainable agriculture)
Zrównoważona produkcja to określenie, które nie wszędzie jest ściśle i prawnie zdefiniowane. Jednym z krajów gdzie prawo jasno określa, jak wygląda produkcja win ze zrównoważonej produkcji, jest RPA. Wina pochodzące z tego kraju posiadają certyfikat „Sustainable Wine South Africa”
Zrównoważona produkcja wina to połączenie sposobu uprawy wraz z zintegrowaną ochroną roślin IPM (Integrated Pest Management), bezpieczeństwo i ochrona zdrowia pracowników, ograniczenie emisji dwutlenku węgla oraz bioróżnorodność w winnicy. Zrównoważona produkcja to nie tylko uprawa winogron i późniejsze przetwarzanie ich w wino to również butelkowanie, etykietowanie, transport czy pakowanie. Te wszystkie obszary są ściśle zdefiniowane i przestrzegane przez producentów.
Tak więc wina pochodzące ze zrównoważonej produkcji są od początku do końca tworzone
z zasadami ochrony środowiska.